İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Kültür Daire Başkanlığı Kültürel Etkinlikler Müdürlüğü, Türk edebiyat dünyasına düşünceleri ve eserleri ile katkı sağlayan önemli şahsiyetleri  anmak amacıyla özel programlar hazırlamaya devam ediyor.

İBB Kültürel Etkinlikler Müdürlüğünün katkılarıyla Türk Ocakları İstanbul Şubesi ve Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), yaşadığı dönemde Türk ve Tatar halkı için siyaset, hukuk, dil, edebiyat ve tarih alanlarında verdiği mücadeleyle tarihe adına yazan Sadri Maksudi Arsal’ı yâd edecek.

“Ölümünün 60. Yılında Sadri Maksudi Arsal” programı, 24 Nisan Pazartesi günü Fatih Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek.

Program kapsamında yapılacak olan panelde; İdil-Ural Devleti’nin ilk cumhurbaşkanı ve TBMM’de milletvekilliği görevlerini icra etmesinin yanı sıra Ankara Hukuk Fakültesi, Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu’nun kurulmasında etkin rol oynayan Arsal’ın hayatı, verdiği mücadele, ilmî ve edebî kişiliği konuşulacak.

Düzenlenecek panelde; Prof. Dr. Fethi Gedikli, Doç. Dr. İsmail Türkoğlu ve Dr. Cezmi Bayram konuşmacı olarak katılacak.  Halka açık ve ücretsiz olarak gerçekleşecek program, 19.30’da başlayacak.

Sadri Maksudi Arsal kimdir?

Sadri Maksudi Arsal, günümüz Rusya Federasyonu içindeki özerk Tataristan Cumhuriyeti'nin başkenti Kazan’da 1878 yılında doğdu. İlköğrenimini köy okulunda gördükten sonra 1888'de Kazan'daki ünlü Allâmiye Medresesi'ne gitti.

1895'te Bahçesaray'daki Zincirli Medrese'de ders vermeye davet edilen ağabeyi ile birlikte Bahçesaray'a gitti. 1897'de Rus Öğretmen Mektebi'ne girdi. İlk hikâye denemeleri 1899-1900'de yayımlandı. 1900 yılında “Maişet” adlı romanını Kazan'da yayınlayan Arsal, romanı yazmaktaki amacını "Tatarca'nın bir millî edebiyat haline gelmesine katkı sağlamak" olarak açıkladı. 

1917 Rus İhtilâli’nden sonra Kazan yöresinde kurulan İdil-Ural Devleti’nin ilk cumhurbaşkanı oldu. Bolşevizm’in Rusya’daki hâkimiyeti üzerine Finlandiya’ya geçip oradan Paris’e gitti. Sorbonne’a bağlı bir enstitüde akademik faaliyetlerine devam etti.

I. Dünya Savaşı sonundaki ortamda her fırsatta Türklerin haklarının korunmasına çalıştı. 1925 yılında ise Maarif Vekili Hamdullah Suphi (Tanrıöver) tarafından Türkiye’ye davet edildi. Önce Telif ve Tercüme Heyeti üyeliğine, sonra yeni açılan Ankara Adliye Hukuk Mektebi’ne profesör tayin edildi. 1930-1934’te Şebinkarahisar, 1934-1938’de Giresun milletvekilliği yaptı.

Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu’nun kurulmasında etkin rol oynayan Arsal, 1939’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi tarih profesörlüğüne, 1941’de Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi hukuk tarihi ve felsefesi profesörlüğüne, 1944’te de Ankara’dan naklen İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi hukuk tarihi ve felsefesi ordinaryüs profesörlüğüne getirildi.

1950’de Demokrat Parti’den Ankara milletvekili seçildi. 1954’ten sonra kendini tekrar ilmî çalışmalara verdi. Sadri Maksudi Arsal,    20 Şubat 1957’de İstanbul’da öldü.